เมืองถลางบ้านดอน

เมืองถลางบ้านดอน

เมืองถลางบ้านดอน

เมืองถลางบ้านดอน ตั้งอยู่ที่บ้านดอน ตำบลเทพกระษัตรี อำเภอถลาง พงศาวดารเมืองถลางได้ระบุว่า เจ้าเมืองถลางบ้านดอน คือ จอมเฒ่าบ้านดอน ซึ่งเป็นพี่ชายจอมร้างบ้านตะเคียน มีศักดิ์เป็นลุงของท้าวเทพกระษัตรี (จัน) และท้าวศรีสุนทร (มุก) จอมเฒ่าบ้านดอนเป็นเจ้าเมืองถลางบ้านดอนในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ สมัยอยุธยาตอนปลาย เมื่อจอมเฒ่าบ้านดอนถึงแก่อนิจกรรม เมืองถลางถึงย้ายไปอยู่ที่บ้านตะเคียน

จากการสำรวจเมืองถลางบ้านดอนโดย นายสมหมาย ปิ่นพุทธศิลป์ อดีตประธานศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดภูเก็ต กับคณะ “กลุ่มผู้สนใจประวัติศาสตร์เมืองภูเก็จ” เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 2524 พบว่า มีแนวกำแพงอิฐสี่ด้าน ปัจจุบันสถานที่นี้ได้จัดทำแผ่นป้ายเนื่องในโอกาสฉลอง 200 ปี วีรสตรีเมืองถลาง มีข้อความภาษาไทย และภาษาอังกฤษ ว่า

จอมเฒ่าบ้านดอน พี่ชายจอมร้างบ้านตะเคียน (บิดาของท้าวเทพกระษัตรีและท้าวศรีสุนทร) เป็นเจ้าเมืองถลางบ้านดอน สมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ พระยาถลางคิน (คิน จันทโรจวงศ์) เป็นเจ้าเมืองนี้ตั้งแต่ พ.ศ.(2405-2412)

ภาพในป้ายเป็นภาพปูนปั้นนูนต่ำ รูปภาพพระภิกษุกำลังบิณฑบาต แสดงให้เห็นถึงความสงบสุข ชาวบ้านดอนกำลังช่วยกันถลุงแร่ดีบุก การร่อนแร่ด้วยเลียง ด้านหลังการร่อนแร่ เป็นชาวนาสวมหมวกใบเตยหกเหลี่ยม ซึ่งเป็นลักษณะพิเศษของชาวนาในจังหวัดภูเก็ต